„CZEGO CHCESZ OD NAS, PANIE, ZA TWE HOJNE DARY?” – DZIĘKUJEMY ZA 600 LAT ISTNIENIA PARAFII W ŁĄCE
„Za Twoim rozkazaniem …” – z dziejów Łąki
„Na równinie, między starem a nowem łożyskiem Wisłoka, w odległości dziesięciu kilometrów od Rzeszowa, leżą chaty wieśniacze wsi Łąki, ocienione rozłożystymi jaworami i akacyami” – tak pisze ks. prałat Wawrzyniec Puchalski, proboszcz parafii w Łące w latach 1875 – 1893. Swoją nazwę miejscowość zawdzięcza rozległym łąkom otoczonym dębowymi lasami. Pierwotnie nazywano ją „Łanka”, później „Łąka”. Założenie Łąki przypisywane jest królowi Kazimierzowi Wielkiemu, który według miejscowego podania, miał tutaj stadninę koni i gościł na tych terenach w drugiej połowie XIV w. W 1354 r. Jan Pakosław otrzymał od Kazimierza Wielkiego Rzeszów i okoliczne miejscowości za zasługi oddane ojczyźnie, w tym Łąkę. Tym samym dziedzic Łąki nazwał się Rzeszowskim.
„Tyś fundament założył …” – historia parafii
W 1409 roku Jan Feliks Rzeszowski – jeden z następców wspomnianego wcześniej dziedzica funduje probostwo i kościół w Łące. Był to pierwszy kościół drewniany p.w. św. Marcina z trzema ołtarzami. Świątynię konsekrował w 1595 r. Jan Dymitr Solikowski, arcybiskup lwowski. W 1624 roku podczas najazdu Tatarów kościół został zrabowany, jednak nie spłonął podobnie jak inne świątynie w okolicy. W roku 1694 kościół przestaje istnieć. Był tak zniszczony i stary, że go rozebrano i nabożeństwa parafialne przeniesiono do kapliczki szpitalnej p.w. św. Fabiana i Sebastiana, męczenników i św. Jadwigi. Fundatorką tej kaplicy była Teofilia księżna Ostrogska, kasztelanowa krakowska, żona Janusza księcia Ostrogskiego. Kaplicę powiększono o całą nawę i w ten sposób stała się ona kościołem parafialnym do roku 1748. Był to kościół drewniany, który w roku 1744 posiadał ołtarz główny z obrazem Najświętszej Marii Panny. Trzecim kościołem w Łące, istniejącym do czasów współczesnych, jest kościół p.w. św. Onufrego. Jego budowę, już na początku XVIII w. rozpoczęła księżna Lubomirska. Nie dokończyła jednak tego dzieła. Wysokie mury niewykończonej świątyni stały niemal pół wieku. Dopiero w 1742 roku książę Paweł Sanguszko podjął na nowo trud budowy. Zburzono mury, które wskutek oddziaływania warunków atmosferycznych uległy zniszczeniu i na starych fundamentach wybudowano obecny kościół. Konsekracji świątyni dokonał biskup Sierakowski w dniu 26 maja 1748 r.
Sześć wieków to niezwykle długi okres w dziejach historii nowożytnej. Dla terenów Łąki, podobnie jak i całej Rzeszowszczyzny był czasem napadów tatarskich, wojen, epidemii, kataklizmów, zaborów, ale także czasem zmian gospodarczych i terytorialnych. Podkreślić należy, że w ciągu wieków z parafii Łąka powstawały inne – samodzielne parafie. W XVI w. Parafia p.w. Jana Chrzciciela w Sokołowie Małopolskim- 1588 r. W XVIII w. Parafia p.w. Niepokalanego Serca NMP w Stobiernej- 1798 r. Na kartach najnowszej historii zapisały się kolejno: Parafia p.w. Miłosierdzia Bożego w Łukawcu Górnym -21.07.1978, Parafia p.w. Matki Bożej Fatimskiej w Terliczce 01.07.1992, Parafia p.w. Miłosierdzia Bożego w Palikówce- 25.06.2000, Parafia p.w. Świętych Piotra i Pawła w Łukawcu Dolnym – 18.08.2001r.
„A Ty każdego żywisz z Twej szczodrobliwości…” – patron parafii
Kościół w Łące, wybudowany w stylu barokowym, mieści w swym wnętrzu pięć bocznych ołtarzy. W przyczółku prezbiterium, od strony wschodniej, znajduje się ołtarz główny z dwoma posągami naturalnej wielkości przedstawiającymi św. Pawła Pustelnika i Pafnucego. W centrum widnieje obraz olejny przedstawiający św. Onufrego – patrona parafii, ufundowany przez rodzinę Sanguszko. Malowidło ukazuje świętego pustelnika, syna perskiego księcia, który żył w IV wieku na Pustyni Tyberiadzkiej. Żywot św. Onufrego opisał ks. Andrzej Ostrowski, proboszcz parafii w Łące w latach 1932-1947. Onufry – syn królewski, ocalony od śmierci przez anioła, pustelnik podejmujący trud życia na pustyni, walczący z pokusami i dochowujący wierności Bogu od wieków jest wzorem życia i świętości dla kolejnych pokoleń parafian. Współcześnie ożywia się nabożeństwo do świętego. Wyrazem jego kultu jest liczny udział wiernych w uroczystościach odpustowych odbywających się w dniu 12 czerwca. Podkreślić należy, że na nabożeństwa odpustowe przybywają wierni z okolicznych miejscowości, które do niedawna terytorialnie należały do tutejszej parafii. Zewnętrznym przejawem kultu jest dzieło odnowienia obrazu św. Onufrego dokonane w 2005 roku w Pracowni Konserwacji Zabytków Filip F&F pracownia w Rzeszowie. Wykonane zabiegi konserwatorskie powstrzymały proces destrukcji malowidła, wzmocniły i zabezpieczyły dzieło oraz przywróciły jego pierwotne walory artystyczne.
„Wdzięcznym Cię tedy sercem, Panie, wyznawamy …”- życie parafii
Obecnie parafia swym zasięgiem terytorialnym obejmuje tylko jedną miejscowość – Łąkę. We wspólnocie działają grupy: Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży, Liturgiczna Służba Ołtarza, Koło Caritas, Róże Różańcowe. Podkreślić należy szczególną rolę oddziału KSM. W dobie tak bardzo zauważalnego kryzysu wartości młodzi ludzie, podczas stałych spotkań o charakterze formacyjnym, nie tylko rozwijają swoje zainteresowania, ale poszukują autorytetów i przygotowują się do odpowiedzialnego życia w przyszłości. W okresie Wielkiego Postu młodzież w każdy piątek wieczorem prowadzi Drogę Krzyżową. Przygotowane rozważania i refleksyjny charakter tych nabożeństw, atmosfera głębokiej modlitwy a także choreografia i oprawa muzyczna sprawiły, że wierni bardzo licznie w nich uczestniczą.
Na terenie parafii znajduje się Dom Zakonny Sióstr Opatrzności Bożej, które od 1860 roku prowadzą działalność opiekuńczą. Dom Opieki Społecznej mieści się w pałacu, który powstał prawdopodobnie w latach 1582-1603, gdy właścicielem Łąki był hr. Krzysztof Kostka. Od połowy XIX w. był to Zakład dla Dziewcząt Ordynacji Łańcuckiej. Przez okres stu lat siostry prowadziły swoją posługę wśród biednych i osieroconych dzieci. W 1954 roku decyzją władz komunistycznych przeniesiono wychowanków do innych domów dziecka na terenie województwa, w pałacu natomiast siostry podjęły pracę z Dziećmi Specjalnej Troski, którą pełnią obecnie. Podkreślić należy, że w 1984 roku powstała tutaj „Szkoła Życia” z trzema poziomami.
Świadectwem najnowszej historii Łąki jest Katolicka Placówka Opiekuńczo – Wychowawcza Zgromadzenia Sióstr Opatrzności Bożej działająca od 2006 roku. Jej celem jest wszechstronne wychowanie i tworzenie warunków właściwych dla prawidłowego rozwoju wychowanków. Siostry prowadzą placówkę socjalizacyjną dla trzydzieściorga dzieci oraz placówkę interwencyjną przygotowaną na przyjęcie dziesięciorga dzieci okresu niemowlęcego znajdujących się w sytuacji kryzysowej.
Integralną częścią parafii jest cmentarz, podobnie jak w dawnych czasach usytuowany w pobliżu kościoła. Podkreślić należy, że cmentarze istniały także przy kościele Św. Marcina i Św. Jadwigi. Obecny cmentarz został założony w 1833 roku i z tego okresu pochodzą najstarsze pomniki oraz kaplica cmentarna p.w. Św. Michała Archanioła. 29 czerwca 2001 roku – w dniu uroczystości świętych Apostołów Piotra i Pawła dokonano poświęcenia nowej kaplicy wybudowanej na pamiątkę Wielkiego Jubileuszu 2000 Roku.
„Z Twej łaski … Z Twoich rąk…”- 1409 – 2009 Jubileusz 600 lecia
Obecny rok jest czasem łaski dla całej wspólnoty parafialnej. W dniu 14 czerwca o godz. 12 rozpoczną się obchody parafialne Jubileuszu z udziałem ks. biskupa Ordynariusza. W wymiarze duchowym uroczystości poprzedzone będą misjami świętymi otwierającymi, które rozpoczną się już 7 czerwca bieżącego roku. Okres pomiędzy odpustem parafialnym – św. Onufrego (12 czerwca) a odpustem Matki Bożej Różańcowej (4 października) będzie czasem szczególnej modlitwy i dziękczynienia Panu Bogu za 600 lat istnienia parafii. Bożemu Miłosierdziu zawierzymy na nowo nasze rodziny oraz pracujących w parafii kapłanów i siostry zakonne. Modlitwą obejmiemy wszystkich zmarłych, a także fundatorów i dobroczyńców. Przez wstawiennictwo Matki Bożej oraz św. Onufrego będziemy prosić o łaskę wiary, nadziei i miłości. W tym szczególnym czasie modlitwy i chrześcijańskiej refleksji będziemy dziękować Panu Bogu:
„Bądź na wieki pochwalon, nieśmiertelny Panie!
Twoja łaska, Twa dobroć nigdy nie ustanie.
Chowaj nas, póki raczysz, na tej niskiej ziemi;
Jedno zawżdy niech będziem pod skrzydłami Twemi!”
Paulina Pachorek
Na przestrzeni wieków z parafii Łąka wydzielone zostały:
Parafia p.w. Jana Chrzciciela Sokołów Małopolski- 1588 (dek. Sokołów)
Parafia p.w. Niepokalanego Serca NMP Stobierna- 1798 (dek. Rzeszów-Północ)
Parafia p.w. Miłosierdzia Bożego Łukawiec Górny -21.07.1978 (dek. Rzeszów-Północ)
Parafia p.w. Matki Bożej Fatimskiej Terliczka- 01.07.1992 (dek. Rzeszów-Północ)
Parafia p.w. Miłosierdzia Bożego Palikówka- 25.06.2000 (dek. Rzeszów-Wschód)
Parafia p.w. Świętych Piotra i Pawła Łukawiec Dolny- 18.08.2001 (dek. Rzeszów-Północ)
Proboszczowie łąccy:
1409 | ks. Wacław |
Nazwiska proboszczów sprzed 1476 roku są nieznane, ponieważ dokumenty z tamtego okresu uległy zniszczeniu podczas pożaru plebanii 10 listopada 1697 r. | |
1476 | ks. Piotr |
1528 | ks. Tomasz |
1587 | ks. Krzysztof Endrzychowski |
1627 | ks. Sebastian Lorencowicz |
1674 | ks. Franciszek Moszyński |
1684-1693 | ks. Jan Aleksander Łoski |
1693-1713 | ks. Ksawery Mietelski |
1713-1727 | ks. Jan Sergiusz Tarnowski |
1727-1751 |
ks. Antoni Brześciański |
1751-1780 |
ks. Józef Zbierzchowski |
1783-1812 | ks. Karol Huison |
1813-1840 | ks. Franciszek Nowicki |
1840-1847 | ks. Jędrzej Urban |
1847-1848 | ks. Jan Bazylewicz (administrator parafii) |
1848-1857 | ks. Kajetan Kochański |
1857-1858 | ks. Wincenty Poznański (administrator parafii) |
1858-1875 | ks. Marceli Bogucki |
1875-1893 | ks. Wawrzyniec Puchalski |
1893-1924 | ks. Franciszek Miklaszewski |
1924-1932 | ks. Józef Sołtysik |
1932-1947 | ks. Andrzej Ostrowski |
1948-1949 | ks. Leon Zaziemski (administrator parafii) |
1949-1959 | ks. Józef Nalepa |
1959-1974 | ks. Wojciech Litwin |
1974-2002 | ks. Władysław Kopociński |
2002-2011 | ks. Jacek Cierpich |
2011-2015 | ks. Wiesław Rafacz |
2015- | ks. Andrzej Buchowski |